6ος ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΟΣ ΜΑΘΗΤΙΚΟΣ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ ΦΙΛΟΣΟΦΙΚΟΥ ΔΟΚΙΜΙΟΥ

ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ και ΠΡΟΚΗΡΥΞΗ

1.1. Φορείς - Πλαίσιο

          α. Το Πανεπιστήμιο Πατρών διά του Τμήματος Φιλοσοφίας του Πανεπιστημίου σε συνεργασία με την Ελληνική Φιλοσοφική Εταιρεία (ΕΦΕ) και το Κέντρο Ελληνικών Σπουδών (Ελλάδος) του Παν/μίου Χάρβαρντ  (ΚΕΣ) καθώς και με την υποστήριξη της Πανελλήνιας Ένωσης Φιλολόγων (Π.Ε.Φ.) προκηρύσσει τον 6^ο  Πανελλαδικό Μαθητικό Διαγωνισμό Φιλοσοφικού Δοκιμίου υπό το γενικό θέμα:

«Η εμπειρία του ξένου»

σύμφωνα με τα οριζόμενα στον ανά χείρας «Κανονισμό».

Ο Διαγωνισμός τελεί υπό την αιγίδα του Πανεπιστημίου Πατρών.
Προκηρύσσεται και πραγματοποιείται μετά από έγκριση του αρμοδίου για την παιδεία και εκπαίδευση υπουργείου με την υποστήριξη των υπηρεσιών της Μέσης Εκπαίδευσης.

Επίσης υποστηρίζεται από την Ένωση Καθηγητών για την Προαγωγή της Φιλοσοφίας στην Εκπαίδευση (Ε.Κ.Δ.Ε.Φ.).

 β. Απευθύνεται προς τους μαθητές της Β’ Λυκείου χωρίς να αποκλείονται ενδιαφερόμενοι μαθητές άλλων τάξεων του Λυκείου. Μαθητές και καθηγητές, που έχουν ενδιαφέρον για την φιλοσοφική σκέψη και την ιστορία της, συμμετέχουν εθελοντικά πέραν των μαθητικών ή υπηρεσιακών τους υποχρεώσεων.

1.2. Σκοποί

Ο Πανελλαδικός Μαθητικός Διαγωνισμός Φιλοσοφικού Δοκιμίου στοχεύει στην καλλιέργεια του φιλοσοφικού λόγου στους μαθητές της Β’/θμιας εκπαίδευσης και, μέσω αυτών, γενικότερα στην προαγωγή της φιλοσοφικής σκέψης στην ευρύτερη κοινωνία. Ειδικά αποσκοπεί στην:

• Ενθάρρυνση και ενίσχυση του φιλοσοφικού προβληματισμού και μεθοδικού στοχασμού στους μαθητές του Λυκείου.
• Εξοικείωση των  μαθητών με την δυνατότητα συνεκτικής κριτικής θεμελίωσης των πρακτικών και θεωρητικών τους προσανατολισμών στον κόσμο και την ζωή που παρέχει η φιλοσοφία.
• Παροχή δυνατότητας σε μαθητές με ιδιαίτερα φιλοσοφικά ενδιαφέροντα να γνωρίσουν στενότερα και να προσανατολισθούν στο πεδίο της φιλοσοφίας ως επιστημονικού κλάδου.
• Παροχή δυνατότητας σε μαθητές, τους οποίους ελκύει η φιλοσοφία, να γνωρίσουν αυθεντικά τον φιλοσοφικό τρόπο σκέψης και να εκτιμήσουν ωριμότερα το ενδιαφέρον και τις δυνατότητές τους στο πεδίο αυτό.
• Πρόκριση των μαθητών που θα συμμετέχουν στην ελληνική εκπροσώπηση στην Διεθνή Ολυμπιάδα Φιλοσοφίας που διοργανώνεται ετησίως από την Διεθνή Oμοσπoνδία Φιλοσοφικών Εταιρειών (FISP: Féd?ration internationale des sociétées de philosophie).  
• Προβολή τόσο εντός της Ελλάδας όσο και σε διεθνές επίπεδο του συντελούμενου εκπαιδευτικού έργου στον τομέα της φιλοσοφίας στην Μ.Ε.
• Ανάδειξη του φιλοσοφικού λόγου ως βάσης για μια συνεκτική και κριτική κοσμοθεώρηση  αλλά και για την προσωπική συγκρότηση του σημερινού ανθρώπου και κατ’ αυτόν τον τρόπο:
• Ανάδειξη της οικουμενικότητας και επικαιρότητας του φιλοσοφικού στοχασμού αλλά και του ελληνικού φιλοσοφικού λόγου ως αφετηριακού για την ανάπτυξη και εξέλιξη της φιλοσοφίας εν γένει.
• Αναβάθμιση του φιλοσοφικού λόγου στην ελληνική συλλογική συνείδηση και ειδικότερα στην κοινότητα της Μέσης Εκπαίδευσης και προαγωγή της φιλοσοφικής στοιχείωσης ευρύτερα στην ελληνική κοινωνία
  α) ως ιστορικά επιβαλλόμενη επιταγή ειδικά για τον πολιτισμό στην Ελλάδα και  
  β) ως συμβολή για την ανοικοδόμηση ενός ώριμου, κριτικού, πνευματικά συγκροτημένου κοινωνικού σώματος και άρα ως συμβολή για μια σταδιακή αναβάθμιση του κοινωνικού βίου και του δημόσιου λόγου στην Ελλάδα.

Από την εγκαθίδρυση του Πανελλαδικού Διαγωνισμού καθώς και από την οργανωμένη συμμετοχή της Ελλάδας στην Διεθνή Ολυμπιάδα Φιλοσοφίας εκτιμάται ότι θα προκύψει συγκεκριμένη ωφέλεια για:

• Τους μαθητές που θα συμμετάσχουν, γιατί τους δίδεται η ευκαιρία να εμβαθύνουν την επαφή τους με ένα αντικείμενο που τους ενδιαφέρει, να εμπλουτίσουν τις γνώσεις τους και να ασκήσουν τις σχετικές δεξιότητες αλλά και να γνωρίσουν βιωματικά τον χώρο της διαλεκτικής αναζήτησης αρχών και την ανάγκη εσωτερικής συνοχής.  Ενισχύονται έτσι ατομικά για την παρακολούθηση των σχετικών μαθημάτων του σχολείου και εμπεδώνουν το ενδιαφέρον τους για το πεδίο αυτό.
• Τους ενδιαφερόμενους καθηγητές Μ.Ε. που είτε θα προετοιμάσουν τους μαθητές για τον διαγωνισμό είτε θα συμβάλουν στην διεξαγωγή του ως διορθωτές/βαθμολογητές ή θα συνεργασθούν με την Επιστημονική Οργανωτική Επιτροπή για τον καθορισμό της ύλης κλπ.,  διότι θα ασχοληθούν εντατικότερα τόσο επί της ουσίας όσο και από πλευράς παιδαγωγικής και διδακτικής με ένα αντικείμενο που τους ενδιαφέρει και το διδάσκουν και θα έχουν την δυνατότητα να συνεργασθούν με ειδικούς από τον ακαδημαϊκό χώρο και να προβληματισθούν και να ανταλλάξουν απόψεις για την βελτίωση της διδασκαλίας των σχετικών μαθημάτων στα σχολεία (αντίστοιχο όφελος θα προκύψει και για τους πανεπιστημιακούς συμμετέχοντες).
• Τόσο τους μαθητές όσο και ιδίως τους καθηγητές που θα καθοδηγήσουν τους μαθητές τους, επειδή θα τους δοθεί η ευκαιρία να αναδειχθεί και να αναγνωρισθεί δημόσια το έργο τους μέσα από διαδικασίες άμιλλας και αριστείας.
• Τις σπουδές φιλοσοφίας στην Ελλάδα, καθώς καθηγητές και μαθητές θα αποκτήσουν σαφέστερη εικόνα για τον χαρακτήρα, το περιεχόμενο και την σημασία του επιστημονικού αυτού κλάδου, με αναμενόμενο αποτέλεσμα ένα υψηλότερο ποσοστό φοιτητών που συνειδητά και από ενδιαφέρον θα επιλέγουν τις σπουδές φιλοσοφίας, πράγμα που θα συμβάλει αφ' εαυτού στην βελτίωση του επιπέδου των σπουδών.
• Τόσο για την Ελληνική Φιλοσοφική Εταιρεία όσο και για το ΚΕΣ του Παν/μίου του Χάρβαρντ  καθώς οι προαναφερθέντες γενικοί και ειδικοί στόχοι του διαγωνισμού υπηρετούν και τους σκοπούς του έργου αυτών των φορέων.
• Την Π.Ε.Φ., καθώς η φιλοσοφία στην Μέση Εκπαίδευση αποτελεί διακεκριμένη θεματική περιοχή των επιστημονικών και παιδαγωγικών της δραστηριοτήτων.
• Όλους τους εμπλεκόμενους και συνεργαζόμενους φορείς από την ίδια την συνεργασία, καθώς η αμοιβαία γνωριμία και ανταλλαγή μεταξύ των χώρων αυτών θα δώσει την δυνατότητα ουσιαστικότερης και εποικοδομητικής επικοινωνίας προς όφελος των κοινά επιδιωκόμενων στόχων.
• Τα οφέλη αυτά διαχέονται από τους μετέχοντες μαθητές και εκπαιδευτικούς λειτουργούν πολλαπλασιαστικά στον ευρύτερο κοινωνικό, σχολικό και εξωσχολικό, χώρο.

 2.1. Συμμετοχή

 α) Συμμετοχή στον Πανελλαδικό Διαγωνισμό Φιλοσοφίας (ΠΔΦ)

O Πανελλαδικός Διαγωνισμός Φιλοσοφίας (ΠΔΦ) διεξάγεται ενιαία για τους μαθητές όλων των σχολείων της δημόσιας και ιδιωτικής εκπαίδευσης συμπεριλαμβανομένων και των ελληνικών προγραμμάτων των ξένων σχολείων που λειτουργούν στην ελληνική επικράτεια (βλ.  πιο κάτω ειδική ρύθμιση για τους μαθητές των ξένων προγραμμάτων σχολείων που λειτουργούν στην Ελλάδα) καθώς και των ελληνικών σχολείων της αλλοδαπής.

Ο διαγωνισμός απευθύνεται πρωτευόντως σε μαθητές της Β΄ Λυκείου χωρίς όμως να αποκλείονται ενδιαφερόμενοι  μαθητές άλλων τάξεων του Λυκείου.

Οι συμμετέχοντες μαθητές πρέπει να είναι έλληνες ή αλλοδαποί που διαμένουν νόμιμα στην Ελλάδα η/και φοιτούν σε ελληνικά σχολεία υπό την  ανωτέρω έννοια.

Τα σχολεία, των οποίων καθηγητές και μαθητές επιθυμούν να συμμετάσχουν στον διαγωνισμό δηλώνουν συμμετοχή στις αρμόδιες Δ/σεις Μ.Ε., όπου συγκροτούνται κατά τις ανάγκες τοπικές οργανωτικές επιτροπές για την διεξαγωγή της πρώτης φάσης του διαγωνισμού.

Ειδική ρύθμιση για τους μαθητές των ξένων προγραμμάτων των ξένων σχολείων που λειτουργούν στην Ελλάδα:
α) οι μαθητές αυτής της κατηγορίας μπορούν να δηλώσουν άλλην εκτός της ελληνικής γλώσσα για να διαγωνισθούν,  συναγωνίζονται όμως κατά τα άλλα επί ίσοις όροις με τους λοιπούς μαθητές του Πανελλαδικού Μαθητικού Διαγωνισμού Φιλοσοφίας.

β) τα γραπτά των μαθητών αυτών διορθώνονται από ειδικούς βαθμολογητές οριζόμενους από την Επιστημονική Οργανωτική Επιτροπή.

γ) οι μαθητές των ξένων προγραμμάτων των ξένων σχολείων που λειτουργούν στην Ελλάδα δεν μπορούν να εκπροσωπήσουν την Ελλάδα στην ΔΟΦ.

       Για μαθητές με  προβλήματα δυσλεξίας ή ειδικών αναγκών εφαρμόζονται κατ’ αναλογίαν και προσαρμοσμένα στις ειδικές συνθήκες του Διαγωνισμού τα από τον νόμο προβλεπόμενα (πρακτικές οδηγίες ανακοινώνονται σε εγκύκλιο που εκδίδεται έγκαιρα πριν από τον προκριματικό διαγωνισμό).

β) Συμμετοχή στην Διεθνή Ολυμπιάδα Φιλοσοφίας (ΔΟΦ)

·         Ο Διαγωνισμός είναι ενιαίος: οι νικητές του ΠΔΦ προτείνονται για πρόκριση στην ΔΟΦ (βλ. κάτω 2.3.Β). 

·         Ο διαγωνισμός της ΔΟΦ πραγματοποιείται για όλους τους συμμετέχοντες σε μια για αυτούς ξένη γλώσσα: αγγλικά – γερμανικά – γαλλικά – ισπανικά (δηλαδή, για κανένα στην μητρική του γλώσσα).

·         Επίσης πραγματοποιείται υποχρεωτικά με χρήση Η/Υ.

         Για το λόγο αυτόν οι μαθητές κατά την δήλωση της συμμετοχής τους στον ΠΔΦ στα σχολεία τους δηλώνουν επί πλέον, εάν ενδιαφέρονται να διαγωνισθούν και για την ελληνική εκπροσώπηση στην Διεθνή Ολυμπιάδα Φιλοσοφίας.  Για την δήλωση συμμετοχής δεν απαιτούνται πιστοποιητικά γλωσσομάθειας.

        Οι δεξιότητες στην ξένη γλώσσα και την χρήση Η/Υ εξετάζονται επί πλέον κατά την τελική φάση του πανελλήνιου διαγωνισμού μεταξύ των μαθητών που θα δηλώσουν το ενδιαφέρον τους για συμμετοχή στην Διεθνή Ολυμπιάδα.

         Συμπληρωματικές ρυθμίσεις που αφορούν στην οργάνωση της ελληνικής εκπροσώπησης και στην συγκρότηση της ομάδας με την συμμετοχή εκπαιδευτικών σύμφωνα με τα προβλεπόμενα από την FISP και τους διοργανωτές της Διεθνούς Ολυμπιάδας θεσπίζονται σε ειδικό κανονισμό.

2.2. Θέμα του διαγωνισμού

           Το θεματικό πεδίο ή τα θεματικά πεδία του διαγωνισμού με επαρκή ενημέρωση για την προετοιμασία των μαθητών ανακοινώνεται έως τα τέλη Οκτωβρίου της εκάστοτε σχολικής χρονιάς από την Επιστημονική Οργανωτική Επιτροπή του Διαγωνισμού.

Η ύλη του διαγωνισμού ορίζεται εντός του πλαισίου των θεματικών περιοχών που περιλαμβάνονται στην ύλη των διδασκομένων στην Μ.Ε. μαθημάτων φιλοσοφίας αλλά και των φιλοσοφικών θεμάτων άλλων μαθημάτων (αρχαία γραμματεία, πολιτική αγωγή, αρχές δικαίου, ιστορία, επί μέρους θέματα στα μαθήματα παραγωγής λόγου κ.λ.π.)

Για την επιστημονική υποστήριξη των συμμετεχόντων καθώς και του έργου των καθηγητών που θα προετοιμάσουν τους μαθητές λειτουργεί ειδική ιστοσελίδα από το Τμήμα Φιλοσοφίας του Παν/μίου Πατρών, όπου αναρτώνται προτάσεις βιβλιογραφίας, παραδείγματα θεμάτων, ενώ υπάρχει και  δυνατότητα επικοινωνίας, απάντησης ερωτήσεων κλπ. Επίσης μέσω ανακοινώσεων στην ιστοσελίδα θα ενημερώνονται οι ενδιαφερόμενοι για την πορεία της διαδικασίας και ότι άλλο προκύπτει. (www.philosophy.upatras.gr/competition)

Για τo θέμα της προκήρυξης 2016/17 και τις ειδικότερες θεματικές περιοχές βλ. κεφ. 3 του παρόντος.

2.3. Φάσεις

Ο Πανελλαδικός Διαγωνισμός Φιλοσοφίας διεξάγεται σε δύο φάσεις, μια προκριματική και μια τελική. Τα γραπτά παραδίδονται ανώνυμα. 

Α. Προκριματική φάση: Σάββατο, 25 Φεβρουαρίου 2017

Διεξάγεται τοπικά με την συνδρομή των αρμοδίων γραφείων Δ/σης Μ.Ε. και των τοπικών συνδέσμων φιλολόγων της Π.Ε.Φ.. Περιλαμβάνει δύο αξιολογήσεις:  

α) αξιολόγηση των δοκιμίων (4 έως 6 σελίδων)  από καθηγητές της Μ.Ε. ανά Δ/ση Μ.Ε. και πρόκριση βάσει αυτών των αξιολογήσεων των γραπτών με επιτυχία άνω του 70%. Τα γραπτά που θα έχουν βαθμό επιτυχίας κατώτερο του 70% του άριστα δεν προχωρούν σε δεύτερη αξιολόγηση.

β) τα γραπτά με βαθμό επιτυχίας άνω του 70% του άριστα αποστέλλονται στην Επιστημονική Επιτροπή Διεξαγωγής του Διαγωνισμού και αξιολογούνται εκ νέου από διορθωτές (πανεπιστημιακούς η/και λειτουργούς Μ.Ε.) που ορίζονται από την Επιτροπή.

Ο τελικός βαθμός επιτυχίας εξάγεται από τον μέσο όρο του βαθμού της πρώτης και του βαθμού της δεύτερης αξιολόγησης. Σε περίπτωση διαφοράς στην βαθμολογία άνω των τριών (3,0) μονάδων το γραπτό αναβαθμολογείται. 

Αποτελέσματα των προκριματικών είναι:

α) η πρόκριση έως 15 μαθητών με την υψηλότερη βαθμολογία για τον τελικό διαγωνισμό που πραγματοποιείται κεντρικά στο Παν/μιο Πατρών.

β) η συγκρότηση της ομάδας μεταξύ των προκρινομένων μαθητών που έχουν δηλώσει ενδιαφέρον και για την ΔΟΦ, οι οποίοι θα συμμετάσχουν στον συνοδευτικό διαγωνισμό στην ξένη γλώσσα, που επίσης πραγματοποιείται στην Πάτρα.  

γ) Κατ’  εξαίρεσιν, στην λογικά δυνατή περίπτωση, κατά την οποίαν μεταξύ των προκρινομένων για τον τελικό του Πανελληνίου Διαγωνισμού δεν συγκαταλέγεται επαρκής αριθμός μαθητών (περί τους οκτώ) που έχουν δηλώσει συμμετοχή και για τον διεθνή διαγωνισμό,  προκρίνονται για τον πανελλήνιο τελικό έως το πολύ πέντε (5) ακόμη μαθητές.

Τα αποτελέσματα ανακοινώνονται από την Επιστημονική Επιτροπή Διεξαγωγής του Διαγωνισμού στις Δ/σεις Μέσης Εκπαίδευσης ενώ αναρτώνται και στην ιστοσελίδα του Διαγωνισμού.

Β. Τελική φάση: 31 Μαρτίου/1^η Απριλίου 2017